«Στριπτίζ» ²

Σάββατο βράδυ επιστρέφω σπίτι με ταξί. Καθώς κατηφορίζουμε τη Συγγρού παρατηρώ γύρω μου. Τα μαγαζιά, τους ανθρώπους, την κίνηση. Αν και το θέαμα είναι λίγο πολύ γνωστό, υπάρχει κάτι που μου κεντρίζει το ενδιαφέρον.

Ανάμεσα στις διαφημίσεις για νέα μουσικά σχήματα, προϊόντα κτλ εμφανίζονται με μεγάλη συχνότητα διαφημίσεις για νέα στρίπ σόου που ανοίγουν στην Αθήνα.

Απορημένη απευθύνομαι στη φίλη μου «εν μέσω οικονομικής κρίσης, όταν τα υπόλοιπα μαγαζιά κλείνουν, ανοίγουν καινούρια στριπτιτζάδικα;». Χωρίς να το σκεφτεί και πολύ μου απαντάει πως ο κόσμος καθημερινά αναγκάζεται να ξοδεύει όλο και περισσότερα. Εφορία, τράπεζες, δάνεια και άλλα πολλά. Δηλαδή τον «γδύνουν» κανονικά. Γι’αυτό έχει την ανάγκη να πληρώσει για να «γδύσει» και όχι για να «γδυθεί». Ο ταξιτζής, ακούγοντας την κουβέντα μας, παρεμβαίνει για να κάνει και αυτός το δικό του σχόλιο για το θέμα. «Είναι το μόνο επάγγελμα που θα επιβιώσει στην οικονομική κρίση» μας είπε χαρακτηριστικά.

Φανερά παραξενεμένη από το γεγονός ότι ο Έλληνας, που βγαίνει στα κανάλια και στους δρόμους και διαμαρτύρεται συνεχώς πως δεν έχει λεφτά, προτιμά μια πολυδάπανη έξοδο σε στρίπ σόου για την διασκέδαση του, αναζητώ περισσότερες πληροφορίες στο διαδύκτιο. Τα αποτελέσματα ανάλογα των προσδοκιών μου. Σε σχετικό φόρουμ ανακαλύπτω πως πολλοί είναι εκείνοι που προτιμούν για τη διασκέδαση τους στριπ σόου και μάλιστα σε περίοδο εορτών είναι εξαιρετικά δύσκολο να βρεις τραπέζι.

Δεν είναι όμως μόνο οι άντρες που στρέφονται προς αυτό το τρόπο διασκέδασης. Μέσα από άρθρο της Ελευθεροτυπίας τον Μάρτιο του 2009, «Η κρίση κάνει τις γυναίκες να επιλέγουν το στριπτίζ...», γίνεται φανερό πως ένα σημαντικό ποσοστό γυναικών στρέφεται στο στριπτίζ, σε πορνοταινίες ή σε περιοδικά που απευθύνονται σε ενήλικες, γιατί αποτελεί ένα εξαιρετικά προσοδοφόρο επάγγελμα. Οι δυσκολίες του επαγγέλματος, το στίγμα που σου αφήνει και οι πολλοί και διαφορετικοί ανασταλτικοί παράγοντες φαίνεται πως εξαφανίζονται όταν ξέρεις πως «χορεύτριες στα πολυτελή καμπαρέ «Rick's» στη Νέα Υόρκη και στο Μαϊάμι μπορούν να συγκεντρώσουν από 100 μέχρι 300 χιλιάδες δολάρια το χρόνο (!), ακόμα και μέσα σε αυτή τη δυσμενή οικονομικά περίοδο», όπως χαρακτηριστικά αναφέρεται στο άρθρο.

Η οικονομική κρίση, ακόμα και αν δεν μπορούμε να την εξηγήσουμε με όρους οικονομικούς, μας οδηγεί σιγά σιγά σε ακραίες λύσεις για να επιτύχουμε το αυτονόητο. Την επιβίωση μας. Η φίλη μου βλέποντας ειδήσεις μου λέει πως το ΝΑΤ δεν έδωσε στο θείο της τη σύνταξη του αυτό το μήνα, οι γονείς μας γκρινιάζουν για τις μειώσεις στους μισθούς τους και ο κόσμος βγαίνει στους δρόμους για να διεκδικήσει μια αξιοπρεπή ζωή. Όλοι τους λένε το ίδιο πράγμα, από εμάς θα τα πάρουν πάλι; Γιατί ο απλός κόσμος να πληρώνει τα λάθη τους;

Ο καθένας από εμάς δίνει άλλο νόημα στην κρίση της οικονομίας. Το τέλος του μήνα χωρίς λεφτά, τα όλο και ακριβότερα προϊόντα, η απόλυση από τη δουλειά, η μείωση του μισθού και των επιδομάτων, το άδειο ψυγείο, οι περιορισμένες νυχτερινές έξοδοι είναι μερικές από τις νοηματοδοτήσεις που δίνουμε στην οικονομική κρίση.

Στην πραγματικότητα, η κρίση προήλθε από ένα μεγάλο οικονομικό φιάσκο των αμερικανικών τραπεζών, το οποίο τώρα πια επηρεάζει ολόκληρο το κόσμο. Οι τράπεζες σε μια προσπάθεια να κερδίσουν όλο και περισσότερα χρήματα καλούσαν τους καταναλωτές να δανείζονται συνεχώς για να μπορέσουν να αποκτήσουν όλα όσα επιθυμούσαν. Στεγαστικά και καταναλωτικά δάνεια, εορτοδάνεια, διακοποδάνεια και άλλα πολλά είδη δανείων εμφανίστηκαν στην αγορά. Οι καταναλωτές ζητούσαν περισσότερα και οι τράπεζες έδιναν, ακόμα και σε εκείνους που δεν πληρούσαν τις προϋποθέσεις για να δανειστούν, αλλά παίρνοντας και οι ίδιες δάνεια για να μπορέσουν να αντεπεξέλθουν στη ζήτηση του κοινού για χρήμα. Η αδυναμία των δανειζόμενων να τηρήσουν τα συμφωνηθέντα, δηλαδή να επιστρέψουν τα χρήματα που δανείστηκαν, δημιούργησε αλυσιδωτές αντιδράσεις στο χρηματοπιστωτικό σύστημα. Καταναλωτές και τράπεζες μένουν «γυμνοί», χωρίς ρευστό και αδύναμοι να αγοράσουν. Το προϊόν δεν πωλείται, οδηγώντας επιχειρήσεις σε χρεοκοπία. Η μείωση της ζήτησης των προϊόντων και η οικονομική λιτότητα οδηγεί σε μείωση της παραγωγής. Το γεγονός αυτό σε συνδυασμό με το λουκέτο σε πολλές επιχειρήσεις σημαίνει αύξηση της ανεργίας, ενώ και οι τιμές ανεβαίνουν αισθητά και δυσανάλογα με το ύψος των μισθών.

Σε επίπεδο κοινωνίας η κρίση φαίνεται να έχει τις μεγαλύτερες επιπτώσεις στα μεσαία και χαμηλά στρώματα της κοινωνίας, αλλά και στους μετανάστες. Η οικονομική κρίση, η ανεργία και η οικονομική λιτότητα των παραπάνω κοινωνικών στρωμάτων άνοιξε την ψαλίδα των κοινωνικών ανισοτήτων, αύξησε την εγκληματικότητα και οδήγησε άνεργους, μετανάστες, συνταξιούχους στους δρόμους, με την ελπίδα να κερδίσουν έστω και το ελάχιστο των απαιτήσεων τους.

Στην προσπάθεια της να εισακουστεί η διαμαρτυρία της, μια 22χρονη ιταλίδα πορνοστάρ, η Λάουρα Περέγκο, έκανε τον περασμένο Μάρτιο, ένα στριπτίζ –παρέμβαση μπροστά από το χρηματιστήριο στο Μιλάνο. «Θέλω να στείλω ένα μήνυμα σε όλους όσους διαχειρίστηκαν με τόσο άσχημο τρόπο τις καταθέσεις των ανθρώπων», ανέφερε μετά τη πρωτότυπη διαμαρτυρία της στο πρακτορείο ειδήσεων Ansa. Η Λάουρα, ανεβασμένη πάνω σε ένα τραπέζι στην είσοδο του χρηματιστηρίου, έβγαλε τα ρούχα της, έμεινε μόνο με το εσώρουχο και την ιταλική σημαία ζωγραφισμένη στο σώμα της και φώναζε πως η Ιταλία είναι με τα σώβρακα.

Δεν ήταν μόνο η Ιταλίδα που εκείνη την περίοδο κατέφυγε στο στριπτίζ. Σύμφωνα με ανάρτηση στο σατυρικό μπλόγκ http://showbitch.wordpress.com, ρωσική τράπεζα λόγω της οικονομικής κρίσης, της πτώσης που σημείωσε το ρούβλι έναντι του ευρώ, αλλά και τον κίνδυνο κατάρρευσης του χρηματοπιστωτικού συστήματος στην Ρωσία αναγκάστηκε να πάρει δραστικά μέτρα για προσελκύσει πελάτες. Προσέλαβε κοπέλες, οι οποίες τις βραδινές ώρες πραγματοποιούν στις βιτρίνες της τράπεζας στριπ σόου. Με τον τρόπο αυτό η τράπεζα κατάφερε όχι μόνο να προσελκύσει νέους πελάτες, αλλά και να δώσει δουλειά σε άνεργα νεαρά κορίτσια.

Οι τελευταίες περιπτώσεις θυμίζουν την Ελλάδα. Η χώρα μας έχει μείνει «γυμνή» και όλη η Ευρώπη κοιτάζει το «βρακί» της. Οικονομικά σκάνδαλα, ελλείμματα, μπαλωμένος προϋπολογισμός και χρέη βγήκαν στην επιφάνεια. Η Ελλάδα, παρουσιάζοντας πλέον ξεκάθαρα την εικόνα της, ζητά ακόμα ένα δάνειο από την Ευρώπη για να μπορέσει να ανακάμψει. Η Ευρώπη διχάζεται απέναντι στην περίπτωση της Ελλάδας. Οι μεν υποστηρίζουν την οικονομική της ενίσχυση καθώς η κρίση στην Ελλάδα θα έχει άμεσες επιπτώσεις για το ευρώ και συνεπώς για όλα τα μέλη της ευρωπαϊκής ένωσης, ενώ οι ενάντιοι στην υποστήριξη της χώρας θεωρούν πως δεν μπορούν να χρεώσουν τις δικές τους οικονομίες για να ξεχρεωθεί η Ελλάδα. Αμφότεροι, όμως, περιμένουν να δουν αποτελεσματικές πολιτικές από τη πλευρά της Ελλάδας. Η χώρα γυμνή, όπως είναι πια, σαν μια κοπέλα σε στρίπ σόου, κάνει προσωπικό χορό στην Ευρώπη για να μπορέσει να κερδίσει την εύνοια της και τα χρήματα της. Ο «χορός» περιλαμβάνει περικοπές μισθών, επιδομάτων, συντάξεων, αύξηση του ΦΠΑ και των φόρων για να μπορέσει να μειωθεί το έλλειμμα της χώρας μέχρι τη λήξη της τετραετίας της κυβέρνησης. Τα μέτρα αυτά κρίνονται από τον Πρωθυπουργό ως αναγκαία για να μπορέσει να ανασάνει η χώρα και συμπληρώνει σχετικά με την Ε.Ε. «αναμένουμε δικαίως πια την ευρωπαϊκή αλληλεγγύη και είναι η άλλη πλευρά αυτής της συμφωνίας», τόνισε ο κ. Παπανδρέου και έκανε λόγο για ιστορική ευθύνη και της Ευρώπης.

Πέρα από την πολιτική, ο χώρος της τέχνης φαίνεται να έχει επηρεαστεί, για άλλη μια φορά, από τις μεγάλες κοινωνικές εξελίξεις. Το ελληνικό συγκρότημα Prince Oliver Band έβγαλε τραγούδι για την οικονομική κρίση με αγγλόφωνο στίχο. Το τραγούδι λέγεται Puta depression Economica και όπως γίνεται φανερό, από το τίτλο ακόμη, παρομοιάζει την οικονομία με το αρχαιότερο ελληνικό επάγγελμα. Μέσα από τους στίχους του τραγουδιού παρουσιάζεται η οικονομική λιτότητα που βιώνουν και θα βιώνουν για καιρό ακόμα οι έλληνες εξαιτίας των πολιτικών λαθών των κυβερνήσεων και της παγκόσμιας οικονομικής ύφεσης.